Historic Swing

Afgelopen zaterdag waren er verkiezingen voor het parlement van New South Wales, de deelstaat waar eenderde van de Australische bevolking leeft (van die eenderde woont weer meer dan de helft in Sydney). Omdat veruit de meeste beleidsthema’s, waaronder het milieubeleid, op deelstaatniveau worden bepaald, zijn deze verkiezingen erg belangrijk. Vol verbazing zagen we elke avond spotjes vol insinuaties en verdachtmakingen langskomen op de televisie. “Wat zou hij nog meer op zijn kerfstok hebben?” Dat soort zinnetjes. En nauwelijks informatie over wat de afzender van het spotje zelf aan beleid wilde gaan voorstellen.

De verkiezingen hebben een historisch verlies opgeleverd voor de zittende regering van Labor. Nog nooit in de geschiedenis van Australie zijn zoveel districten in één keer van kleur versprongen (van de 50 Labor zetels in het 93 zetels tellende parlement zijn er nog 17 over). Labor was hier 16 jaar onafgebroken aan de macht. Tot vandaag dus. Weggevaagd, vooral door een hele reeks aan interne twisten en schandalen, waaronder omkoopschandalen rond grote projecten. De coalitie van Labor was voor veel kiezers symbool geworden voor deals waaraan grote projectontwikkelaars veel geld verdienden en voor steeds maar stijgende kosten van levensonderhoud voor de gewone man.

Uit opinieonderzoek is gebleken dat het, op federaal niveau door de (Labor) premier gedane voorstel voor de invoering van een klimaatbelasting, waarover ik eerder schreef, een belangrijke rol heeft gespeeld bij het verlies van Labor in NSW. De coalitie van Liberal Party en de National Party heeft dit “kadootje” handig benut om te laten zien hoe Labor zorgt voor almaar stijgende prijzen. Hoge energieprijzen, verdwijnende banen, een ware angstcampagne om de klimaatbelasting dus. Tegengeluiden waren er uiteraard wel, vooral wijzend op ervaringen in Europa. Op de grote hoeveelheid banen die bijvoorbeeld in Duitsland zijn geschapen doordat de overheid daar enorm inzet op duurzame energie. Deze nuance gaat hier echter volledig ten onder in de spierballentaal die veel politici hier gebruiken.

Climate Tax Backflip

Het nieuws van de afgelopen week in Australiё wordt gedomineerd door het voornemen van de regering om een klimaatbelasting in te voeren. De reacties op dit voorstel zijn zeer heftig. De politiek en de media zijn hier dan ook, veel meer dan in Nederland, gepolariseerd en tamelijk populistisch. Fox news-achtige taferelen spelen zich hier dagelijks op de tv af. Oppositieleider Tony Abbott maakt er een enorme show van, ook in het parlement. Hij zegt elke dag van zijn politieke leven te zullen vechten tegen de carbon tax. De premier, Julia Gillard, wordt door een journalist op tv gewoon voor leugenaar uitgemaakt; hij bedacht een naamgrap die hij zelf waarschijnlijk erg leuk vond: “Juliar Gillard”.

Wat is er aan de hand? De labour regering van Australiё wil een prijs gaan verbinden aan de uitstoot van broeikasgassen, zodat het financieel aantrekkelijk wordt om die uitstoot te verminderen. Besloten is om dat te doen via een systeem van emissiehandel, zoals we dat in de EU al sinds 2005 kennen. Bedrijven moeten dan beschikken over voldoende emissierechten. Houden ze, bijvoorbeeld door energiebesparende maatregelen, rechten over, dan kunnen ze deze verkopen. Ook door te investeren in schone energie in andere landen (bijvoorbeeld de financiering van een waterkrachtcentrale in een ontwikkelingsland), kunnen bedrijven verhandelbare rechten verdienen. Zo wordt het terugdringen van broeikasgassen financieel interessant. Zo’n emissiehandelsysteem is echter zeer complex en het kost tijd om te worden opgezet. Daarom is besloten om tot 2015 een vaste prijs te introduceren voor CO2-emissies, en vanaf dat jaar over te gaan tot een prijs die door de markt wordt bepaald. Feitelijk zal dit systeem de eerste jaren dus werken als een vaste heffing. En dat terwijl Gillard tijdens de verkiezingscampagne vorig jaar had verklaard wel werk te zullen maken van het aanpakken van klimaatverandering, maar niet via een belastingmaatregel...